Wise Man Dünyası

  Bir Ecrin Yükselir, Binlercesi Düşer Ecrin Ertaş. Mazıdağı’nın bağrından çıkmış bir küçük yıldız. Türkiye Bursluluk Sınavı'nda 500 tam puanla birinci olmuş. Koskoca sistemin vitrininde parlayan bir başarı hikâyesi… Peki ya diğerleri? Sahi, Ecrin manşet olurken, aynı sınavda başarısız olan on binlerce çocuk nereye gitti? Kamera oraya çevrilmedi. Makam kapıları onlara açılmadı. Öğretmenleri, aileleri utangaçça sessizleşti. Ve belki de içten içe şu söylendi onlara: “Bak Ecrin yapabildi, demek ki sen yetersizsin.” “Sen Yapamadın” Damgası Bu sınav, sadece bir test kağıdı değil. Birçok çocuk için kader çizgisi, yön levhası, hayat pusulası. Ve o pusula, bazen şöyle diyor: “Sen başarılı değilsin.” “Senin yerin masa başı değil, atölye.” “Sen düşünme, sen üretme, sen sadece çalış.” Aileler bu çocuklara artık şöyle diyor: “Bak birinci olamadın. Boş ver oku oku ne olacak, bir iş bul.” Çocuk bunu duyuyor. İçine atıyor. Ve bir gün başka bir şey oluyor: Ya ço...

Soruyu Kendine Değil, Yapay Zekâya Sormak (ve neden bu tam bir trajikomedi örneğidir) Neden geleceğini yapay olan bir zekâya sorma gereği duyuyorsun da, kendi zekânı kullanma zahmetinde bulunmuyorsun? Bu sorunun cevabı basit aslında: çünkü düşünmek, sorumluluk almak zor. Çünkü bir makineye sorunca "uçan arabalar, hologram imamlar, robot simitçiler" gibi saçma ama şekerli cevaplar geliyor. Oysa kendine sorsan şunu fark edeceksin: Bu gidişle hologram falan kalmaz, din de inanç da belki tarihe karışır. Hatta belki deniz bile kalmaz ama vicdan? Vicdan, işte o çoktan buharlaştı bile. Merhamet ise bir arkeolojik kalıntı artık; bir mağara duvarında çizilmiş “yardımlaşma sahnesi” gibi. Sahi, 2150'yi merak eden güzel insanlar… Bugün ne yapabilirim? Bu şehrin, bu toplumun geleceğine nasıl katkı sunabilirim? Benim İstanbul’um nasıl kurtulur? diye sormayı denediniz mi hiç? Ama yok, kolay olanı seçip “Yapay zekâya sorduk: 2150’de İstanbul nasıl olacak?” başlığını attınız. Yapay zekâ d...

  Siccin. Kur’an’da geçen, anlamı derin ve metafizik bir kavram. Mutaffifin Suresi’nde geçer: > “Hayır! Şüphesiz facirlerin (günahkârların) kitabı, Siccîn’dedir.” (Mutaffifin 83:7) Yani, cehennemde, en alt tabakada, rezil bir yazgının kaydedildiği bir defterdir Siccîn. Karanlığın kaydı, azabın sicili. Varlığın en karanlık tarafına işaret eder. Fakat Türk sinemasında ne olmuş? Bu kavram alınıp, içine üç tane ucuz cin, beş tane karanlık sahne, altı tane kulak tırmalayan ses ve birkaç makyajlı surat sıkıştırılarak “korku” diye önümüze kakalanmış. Ve bunu bir değil, iki değil, tam sekiz kez yapmışlar. Siccin 1, Siccin 2, Siccin 3, Siccin 4… 5, 6, 7… Ve şimdi Siccin 8 geliyor. Hem de izleyen birine 800.000 TL “cesaret ödülü” vaat ederek. Buyur buradan yak! Sinemada Korku Değil, Aptallık Pazarlanıyor Bu filmleri çekenlerin bırak ayetle, kelimenin etimolojisiyle ilgilenmesini, korkunun psikolojisinden, sinemanın estetiğinden, insan doğasındaki bilinçaltı karanlıklardan da zerre kadar h...

A personal reflection from a smoky tea house and a poisonous thought that refuses to die. It was early morning. I sat in a tea house, watching the steam rise from the glass in front of me. The place was quiet, but not silent— a few men had already gathered. Workers, construction guys, "amele" as we call them in Turkish. No disrespect intended. I respect labor. I respect sweat. But I couldn’t help thinking: “Since when did working with your hands give you a license to be cruel, ignorant, or hollow?” They were laughing, scrolling through their iPhones, cracking jokes about women, commenting on someone’s daughter like she was meat on display. They weren’t villains with axes or rifles— they were ordinary men. And yet… their existence felt toxic. Some people live, but they kill while living. They kill curiosity. They kill empathy. They kill their daughters' dreams and their wives’ voices. They fill their homes with fear and fill their phones with filth. And at that very moment...

  Sabahın körü. Daha güneş bile utanmış, tam doğmamış. Ben çoktan uyanmışım. Uyanmak değil de, uyuyamamışım aslında. Bir öfkeyle, bir tiksintiyle geldim şu çay ocağına. Demlik fokur fokur kaynıyor, çaycı ocağın başında sessiz. Ama masalarda oturanlar sessiz değil. Hiç de değil. İşçi takımı… Kimisinin elinde tespih, kimisinin cebinde iPhone, kimisinin gözlerinde kadın. Konuşmalar fısıltı gibi ama ne dedikleri belli: “Dün akşam gördün mü story’yi? Nasıl kafayı çekmiş… O kız aslında şeymiş…" Kafamda tek bir cümle dolanıyor: "Amele olmak insanlıktan çıkmak mı demek ulan?" Hayır. İşçilik onurlu bir şey. Ama senin beynin 1950 modelse, elinle taş taşıman beni etkilemez. Çünkü senin taşıdığın en ağır yük cehaletin. Gülümsüyorlar birbirlerine, ama her biri fırsat kollayan bir avcı. Kadın gördü mü dili dışarıda. Kendi kızını “namus” diye eve kilitliyor, başkasının kızına story’den kalp gönderiyor. "Allah büyük," diyor biri. Ama maaşı azaldı mı devletin anasını küfürle do...

  I scroll through Facebook. Reels pop up. A young woman in a beige headscarf. She looks modest at first glance — but the camera says otherwise. The frame lingers on her lips, eyes, cheekbones. She tilts her head slightly, eyes lifted as if whispering, “You’re imagining me right now, aren’t you?” She’s covered in cloth, but her soul is bare. This isn’t contradiction — this is marketing. In today’s world, the body is the product, the posture is the packaging. Swipe again — a man in a suit, standing outside a massive shopping mall, steel towers behind him. He isn’t flexing his muscles — he’s flexing his wallet aura. And the woman watching silently registers: "He might be worth the investment." The Morning Ritual: Notifications or Instincts? The modern man wakes up and grabs his phone. He checks who liked, who viewed, who messaged… But beneath the surface, the real question bubbling in his mind is: “Who can I f ck today?”* He won’t say it. But his scrolling ...